کد مطلب:36084 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126
«پس اگر روح تو سر، باز زد كه انیرا بپذیرد جز اینكه بداند چنانكه آنان دانستند[1] پس باید طلب این مطالب با فهمیدن و آموزش و فراگیری باشد نه به فرورفتن در شبهات و مبالغه و تند روی در مجادله و خصومت و كینه ورزی» رهنمود قبلی امام عاین بود كه نتایج آن همه طلب و تحصیل را گرفته و از ورود در استدلالات پر پیچ و خم مطالب دور از افهام بپرهیزند، مطالی را كه قابل فهم و درك است بگیرند و آنچه را كه خداوند از آنان نخواسته و مردم را مكلف به آن مباحث نكرده است رها كنند كه تلاش و فحص پیشینیان به همین دو كلمه منتهی شده بود، همانكه گفته اند: «علیكم بالمتون لا بالحواضی» متون و مطالب اصلی را بگیرید و حواشی و مطالبی كه در كنار واقع شده را رها كنید. رهنمود دوم این است كه اگر نفس شما راضی به این مطالب نشد بلك خواست زا این محور بگذرد و مطالب دیگر و مباحث گوناگون را ببیند و وارد معارف دقیق شود [صفحه 101] در این زمینه باید مواظبت داشت كه با هدف صحی و نظر شایسته وارد این وادی بشود باید هدف، فهمیدن مطالب و رسیدن به حقیقت، علم، شناخت و آگاهی باشد نه هدفهای پست و كودكانه و نظرهای شیطانی. آری طالبان علم و دنبال كنندگان مباحث علمی كلا بر دو گونه اند زیرا نیات و مقاصد آنان بر دو نوع است: 1- گروهی كه منظورشان از آغاز كار، جنگجوئی و برتری طلبی و تفوق خواهی و مسلح شدن به سلاح علم و استدلال برای راه انداختن مباحثه و گرم كردن بازار مجادله و بحث و گفتگو و در نتیجه خود را جلو نداختن و تحقیر كردن دیگران و احیانا راه انداختن شبهات است. 2- مردمی كه علم را بخاطر خود علم، ارج می نهند، علم برای آنان یك ارزش است. آنان می خواهند بفهمند و پرده های جهل را كنار زده و به رشد عقلی برسند و از اینرو در بالا بردن پایه ی فهم و معرفت خود كوشش می كنند. اكنون امام امیرالمومنین علیه السلام ارشاد می كنند كه اگر بنا باشد انسان وارد در ابحاث دامنه دار كلامی و استدلالات گوناگون شود باید هدف او مقدس باشد و از اهداف منحط و پائین اجتناب كند، به قصد فهمیدن و فراگیری، اقدام ب طلب و تحصیل كند نه اینكه نیت او خوض و فرورفتن در شبهات باشد و بخواهد با اندوخته های علمی خود، راه شبه و شك و تردید را برای مردم باز كند و یا كلا در حول و حوش مطالب شبهه ناك بگردد، و نه تنها رفع تحیر از خود و دیگران نكند كه مایه ی ازدیاد و رونق شبهه ها بشود و حیرت و سرگردانی را به ارمغان بیاورد. و نیز نباید مقصد و منظور او بازار گرمی خود باشد و خلاصه علم را وسیله ی خود محوری و پیشروی خود در جامعه و اسقاط دیگران قرار دهد. از اینرو بزرگان و شایستگان، از مجادله و گفتگو و كشمكشهای علمی در مجالس و محافل سخت ابا داشتند. [صفحه 102] بعضی از آقایان نقل كردند مرحوم آیه الله العظمی آقا حاج سید احمد خونساری اعلی الله مقامه زمانی كه در قم بودند گاهی در مجلسی حضور داشتند و مسئله ای پرسش یا مطرح میشد، آقایان مطالبی میگفتند، و اظهار نظر می نمودند جز آن بزرگوار كه سكوت می كرد و چیزی نمی گفت و نظر شریفشان همین بود كه وارد مراء و جدال نشوند و آلوده ی به خصومتهای علمی و غلبه جوئی در مباحثه، و خود نمائی نگردند. و اینجانب خود دیدم كه مرحوم آیت الله العظمی امام قدس سره بعد از بازگشت از پاریش در قم در بازدید ایشان از یكی از آقایان، مسئله ای در حضور ایشان مطرح شد و كسیكه بكلی اظهار نظر در آن مسئله نكرد ایشان بودند.
(فان ابت نفسك ان تقبل ذلك دون ان تعلم كما علموا فلیكن طلبك ذلك بتفهم و تعلم لا بتورط الشبهات و غلو الخصومات)
صفحه 101، 102.